To, jak napisać streszczenie, warto przypomnieć sobie nie tylko przed pisaniem matury. To umiejętność, która przydaje się również w pracy. Nieraz przecież potrzebne jest napisanie streszczenia jakiegoś ważnego i długiego dokumentu. Mimo że takie streszczenie nie dotyczy tego samego, co streszczenie na maturze, jednak z pewnością oba te teksty mają wspólne elementy. My jednak zajmiemy się streszczeniem, które często wymagane jest na maturze oraz egzaminie ośmioklasisty.

Czym jest streszczenie? Jak go napisać? Z jakich elementów się składa? I co jeszcze warto o tym wiedzieć? Odpowiedzi na wszystkie te i inne pytania znajdują się poniżej. Serdecznie zapraszamy do zapoznania się z naszym artykułem.

Czym jest streszczenie

Najprościej rzecz ujmując streszczenie to bardzo skrótowe opisanie jakiejś sytuacji, wydarzenia czy chociażby książki. Celem streszczenia jest przekształcenie obszernego materiału w bardzo zwięzły, przejrzysty i jasny tekst. Zazwyczaj stosujemy je wówczas, gdy coś komuś relacjonujemy i nie mamy czasu na szczegóły. Bardzo przydaje się przede wszystkim w pracach naukowych.

Równie często ze streszczeniem spotykamy się w przypadku tekstów literackich czy artykułów popularnonaukowych. Zawsze punktem wyjścia do napisania streszczenia jest jakiś tekst bazowy. Należy się z nim zapoznać, aby móc przystąpić do pracy. Niektóre artykuły czy teksty trzeba przeczytać nawet kilka razy, aby zrozumieć ich sens.

Streszczenie powinno przekazywać najważniejsze tezy z tekstu oryginalnego. W taki jednak sposób, aby w jakikolwiek sposób nie zmieniać jego sensu i znaczenia. Ta forma wypracowania powinna jak najbardziej wiernie odzwierciedlać myśli autora. Streszczenie nie powinno zawierać naszych subiektywnych odczuć czy własnych opinii.

Chłopak siedzący przy biurku przed laptopem

Źródło: Pexels

Cechy dobrego streszczenia

Dobrze napisane streszczenie powinno cechować się kilkoma cechami. Warto o nich pamiętać podczas pracy nad wypracowaniem. Wówczas będziemy mieć pewność, że nasza praca będzie jasna, przejrzysta i napisana z zachowaniem sensu. Oto cechy dobrego streszczenia:

  • Krótkie, zwięzłe i rzeczowe.
  • Dotyczy wyłącznie tego, co musimy streścić.
  • Zawiera same najważniejsze i podstawowe wątki.
  • Stanowi kwintesencję streszczanego tekstu.
  • Jest obiektywne.
  • Przedstawia wydarzenia zgodnie z kolejnością chronologiczną.

Jak napisać streszczenie

  1. Na początek należy bardzo dokładnie zapoznać się z tekstem, który będziemy streszczać. Najlepiej jest przeczytać go kilka razy, szczególnie jeśli tekst jest trudny w odbiorze. Później dzielimy ten tekst na mniejsze części. Dobrze jest zrobić to zgodnie ze śródtytułami. To znacznie ułatwi nam zadanie. W takim wypadku z każdego wydzielonego segmentu należy wyłonić jedną najważniejszą i przewodnią myśl.
  2. Następnie warto zastanowić się, co jest głównym tematem całego streszczanego tekstu. Dobrze jest również zastanowić się co o samym temacie mówi albo pisze autor.
  3. Teraz napiszmy krótki plan naszej pracy. Możemy również stworzyć go jedynie w naszej głowie, jednak zawsze lepiej jest mieć napisane to na kartce. W naszym planie pracy zawieramy wszystkie najważniejsze punkty streszczenia.
  4. Przed samym rozpoczęciem pracy dobrze jest raz jeszcze przeczytać streszczany tekst. Upewnijmy się, że dobrze zrozumieliśmy tekst bazowy.
  5. Teraz czas na napisanie właściwego streszczenia. Warto wiedzieć, że nasze streszczenie powinno stanowić 10 procent tekstu właściwego. Twórzmy proste, łatwe i bardzo rzeczowe zdania. starajmy się unikać szczegółów. Każde streszczenie musi zawierać też następujące elementy: wstęp, rozwinięcie i zakończenie.
  6. Na sam koniec raz jeszcze przeczytajmy nasze streszczenie i upewnijmy się, że nie ma w nim żadnych błędów. Jeśli takie zauważymy, to od razu je poprawmy.

Przydatne słownictwo

Podczas pisania streszczenia należy tworzyć zwięzłe i rzeczowe zdania. Warto zapoznać się z różnymi zwrotami, które świetnie nadają się do tego typu pisemnej wypowiedzi. Warto więc zwrócić uwagę na takie zwroty:

  • W tekście został poruszony problem…,
  • Autor pragnie przekazać…
  • Następnie…,
  • W dalszej części tekstu autor dowodzi…,
  • Na koniec…,
  • Na zakończenie autor udowadnia…,
  • Na podstawie przykładów autor stara się udowodnić, że…,
  • Finalnie…
Otwarty laptop na czarnym tle

Źródło: Pexels

Najczęstsze błędy

Najczęściej popełniane błędy podczas pisania streszczenia, to:

  • Nieodpowiednia długość tekstu. Streszczenie to krótka i zwięzła forma wypracowania. Warto pamiętać o tym podczas piania naszego wypracowania. Wówczas tekst będzie przejrzysty i prosty w odbiorze.
  • Niezgodność z tekstem bazowym. Rolą wypracowania jest przekazanie prawdziwych i rzetelnych informacji. Streszczenie nie powinno odbiegać od tekstu bazowego.
  • Nieodpowiednie rozpoznanie składników. Autor nie selekcjonuje tekstu bazowego oraz nie docieka, które elementy są ważne, a które nie.
  • Brak logiki. To bardzo poważny błąd. Wynika przede wszystkim z niezrozumienia istoty tematu.
  • Pominięcie ważnych informacji. Cechą streszczenia jest przecież rzeczowość i kompletność. Oczywiście w stosunku do tekstu streszczanego.
  • Umieszczanie komentarzy. Własnych opinii nie umieszczamy w streszczeniu.