Nieraz przychodzi nam na myśl, aby napisać opowiadanie. Tak po prostu, dla siebie, dla naszych dzieci. Czasem również na potrzeby zadania zaliczeniowego do szkoły czy chociażby na studiach polonistycznych. Wtedy bujna wyobraźnia to czasem zbyt mało. Potrzeba również podstawowej wiedzy na temat pisania opowiadań. Nie wiemy od czego zacząć, jak ułożyć fabułę i czym zakończyć. No i jak wpleść w to wszystko dialogi.

Jak więc napisać dobre opowiadanie? O czym trzeba pamiętać? Jakich elementów nie może w nim zabraknąć? Czym w ogóle jest opowiadanie? I co jeszcze warto o tym wiedzieć? Odpowiedzi a wszystkie te i inne pytania odpowiadamy poniżej. Serdecznie zapraszamy do zapoznania się z naszym artykułem.

Czym jest opowiadanie twórcze i odtwórcze

Opowiadanie to jedna z najczęściej wybieranych przez uczniów forma wypracowania. Przez niektórych określane jest jako najłatwiejsze. Na taką opinię wpływ ma przede wszystkim luźna forma wypowiedzi i struktura. Jest też oczywiście fakt, że narrator sam decyduje o tym, jakie elementy fabuły rozwinąć, a jakie tylko czytelnikowi zasygnalizować.

W tej formie wypracowania nie zawsze trzeba trzymać się układu chronologicznego, prawdy czy jakichś utartych schematów. Tematem może być właściwie wszystko, każda historia czy zdarzenie. Zależy to wyłącznie od nas. Czasem jednak od polecenia nauczyciela.

W opowiadaniu mogą mieścić się niemal wszystkie inne formy. Często bowiem zawiera ono charakterystykę, sprawozdanie, reportaż czy chociażby opis sylwetki. Można wplatać do niego elementy dziennika, monologi i inne opowiadania. Ważnym elementem niemal wszystkich opowiadać są również dialogi. Te służą ożywieniu akcji. Często stosuje się tak zwaną inwersję czasową. Polega ona na specjalnym przestawieniu chronologii zdarzeń.

Tak więc wbrew wszystkim opiniom ta forma wypracowania wcale nie należy do tych najłatwiejszych. Wymaga dokładnego rozplanowania tego, o czym chcemy pisać. Do jego stworzenia potrzebne są również umiejętności koncentracji, wyobraźni i wiedza z zakresu ortografii czy stylistyki.

Ojciec z dwójką dzieci czytający książkę w łóżku na dobranoc

Źródło: Pexels

Rodzaje opowiadań

  • Twórcze. Ten rodzaj opowiadania naprawdę wymaga olbrzymiej wyobraźni. Autor sam wymyśla historię, od początku do końca. Popuszcza wodze fantazji. Bazuje się tutaj na własne kreatywności.
  • Odtwórcze. W tym przypadku z kolei autor bazuje na innym tekście czy utworze. Jego zadaniem jest najczęściej opowiedzenie danej historii swoimi słowami. Przedstawienie jej w zupełnie inny sposób. Może to być też odtworzenie jedynie fragmentu.

Co powinno zawierać opowiadanie

Pisząc jakieś opowiadanie dobrze jest wyobrazić sobie, że daną historię chcesz opowiedzieć swojemu koledze. Zastanów się więc najpierw jakie szczegóły mu podasz. A co opiszesz mu bardzo ogólnie? Z jakich informacji cieszyłby się on najbardziej? A jakie elementy będą go nudzić? Zupełnie podobnie jest podczas piania opowiadania. Napisz go tak, aby czytelnik był zadowolony i usatysfakcjonowany.

Klasyczne opowiadania zazwyczaj składają się z kilku tych samych elementów. Bez nich zresztą, bardzo trudno byłoby stworzyć takie wypracowanie. Do tych elementów należą:

  • Czas i miejsce wydarzeń. Napisz gdzie i kiedy rozgrywa się akcja. Nie zawsze musisz wpisać o tym wprost. Czasem wystarczy podać jedynie, że w tym samym czasie działo się jakieś znane wydarzenie historyczne. Wówczas czytelnik domyśli się, kiedy rozgrywa się akcja.
  • Elementy świata przedstawionego. Do takich elementów należą zazwyczaj dom bohatera, wygląd ogrodu, przedmioty, z których najczęściej korzysta. Opisz to wszystko.
  • Elementy dynamiczne. Dzięki takim elementom poznamy zachowania bohaterów oraz wydarzenia, w których biorą oni udział. Do takich elementów dynamicznych należą chociażby dialogi czy spotkania.

Jak napisać opowiadanie krok po kroku

  • Na początek przemyśl, jak będzie wyglądała twoja historia. Warto pamiętać o punkcie kulminacyjnym, który powinien pojawić się w tekście.
  • Zanim zaczniesz tworzyć, napisz sobie krótki ogólny plan opowiadania. Wówczas, gdy się zatniesz, będziesz wiedział, o czym pisać dalej.
  • Przemyśl, jaka będzie twoja narracja. Czy pierwszoosobowa, czy trzecioosobowa. Zastanów się również nad konstrukcją bohaterów. Jaką charakterystykę im przypisać. Przemyśl opis przeżyć wewnętrznych czy konstrukcję dialogów.
  • Teraz zacznij po prostu pisać. Na początek stwórz spójną chronologiczną opowieść. Nie mieszaj stylów. Zapoznaj się dokładnie z mową zależną i niezależną.
  • Po ukończeniu pisania, przeczytaj całość jeszcze dwa razy. Popraw wszystkie błędy i niedociągnięcia. Sprawdź, czy w twoim opowiadaniu znajduje się punk kulminacyjny.
Dłonie kobiety na białej klawiaturze leżącej na biurku

Źródło: Pexels

Najczęściej popełniane błędy

  • Mylenie czasów. Stosowanie raz czasu przeszłego, raz teraźniejszego.
  • Brak ważnego w opowiadaniu punktu kulminacyjnego.
  • Niepoprawna kompozycja utworu. Na przykład brak zakończenia.
  • Niewłaściwe wprowadzenie dialogów, albo zły ich zapis. Na przykład brak cudzysłowów czy myślników.
  • Skupianie się jedynie na relacjonowaniu zdarzeń. Często pomijane są inne ważne elementy, jak opisy przyrody czy przeżyć wewnętrznych.